گوشه ای از سخاوت حضرت امام باقر (ع)

حضرت امام محمد باقر (ع) یارانش را به هم دردى، برادرى و یارى مسلمانان سفارش مى کرد و می ‏فرمود: "دوست داشتنى ‏ترین کارها نزد خداوند این ‏است که شکم مسلمانى را سیر کنی و غمش را بزدایی و دینش را ادا نمایی." ایشان با داشتن عائله ی سنگین و بر خورداری از زندگی ساده در بذل و بخشش بر همه گان سبقت می گرفت. در این رابطه فرزند ارجمندش امام صادق (ع) می فرماید: ثروت پدرم از تمام خاندانش کمتر و مخارجش از همه آنان بیش تر بود ولی با این حال هر جمعه یک دینار صدقه می داد. یکی از افراد نزدیک به ایشان معروف به "حسن بن کثیر" می گوید: از نیازمندی و بی توجهی دوستان به امام باقر (ع) شکایت کردم که آن حضرت فرمود: "بد برادری است کسی که در زمان بی نیازی تو را مراعات کند، ولی در هنگام فقر و تنگ دستی قطع رابطه نماید". بعد به غلام خود دستور داد کیسه ای که هفت صد درهم در آن بود به من داد و فرمود: این مبلغ را خرج کن و هنگامی که به پایان رسید مرا در جریان بگذار. "عمرو بن دینار" و"عبدالله بن عبید" نیز نقل کرده اند: که هرگاه با امام باقر (ع) ملاقات داشتیم به ما لباس و هزینه زندگی می داد و می گفت: این ها را پیش از این برایتان آماده کرده ام. البته این روش امام بود که هرگاه برادرانش به منزل او می رفتند، به آنان پول و طعام و لباس نیکو و می داد، و در غیر این صورت نمی گذاشت از خانه خارج شوند. حتی اگر در نیمه شب مهمانى به او مى‏ رسید با خوش رویی در را برویش می گشود و در باز کردن بار و بنه‏ به او کمک مى کرد، از تحقیر مسلمانان نهى مى‏ نمود و به غلامان و کنیزانش مى ‏فرمود: که "گدایان را گدا ننامید و آنها را با این نام نخوانید، بلکه آنان را به بهترین نام‌های شان صدا کنید." به یاران و همراهان غذا می ‏داد و اگر از آنان فاصله مى‏ گرفت در برخورد مجدد با آنان چنان بود که گویا مدت‌ها آنها را ندیده است. ایشان همیشه مى ‏فرمود: "اصلاح امور زندگى و روش برخورد با مردم هم چون پیمانه اى است که دو سوم آن زیرکى و یک سوم آن گذشت می باشد‏." امام محمد باقر هم خود می بخشید و هم به یاران و خویشان خود سفارش می کرد که بخشنده باشند، چنان که در یک روز هشت هزار دینار به مستمندان مدینه داد و خانواده ای را که یازده نفر و همه از غلامان و کنیزان بودند آزاد کرد. آن حضرت هر روز جمعه یک دینار صدقه می داد و می فرمود: "نیک و زشت و صدقه روز جمعه دو چندان می گردد. نیکی، فقر را می زداید و بر عمر می افزاید و از مرگ بد پیش گیری می کند". او پیوسته یارانش را به هم دردی با مردم تشویق می کرد و می فرمود: "برادری آنگاه کامل است که یکی از شما دست در جیب رفیق کند و هر چه می خواهد برگیرد" پس سلام بر آن روح پاک و علم بی‌ کران، سلام بر آن زهد بی پایان و صبر زیاد، سلام بر آن شاکر عابد و امام شیعیان حضرت محمد باقر (ع).

منابع این نوشتار محفوظ است.