مذهبی - تشنه ولایت

مروری بر ادیان و مذاهب - زندگی چهارده معصوم - مناسبت های مذهبی - مدیر خانم رشیدی

مذهبی - تشنه ولایت

مروری بر ادیان و مذاهب - زندگی چهارده معصوم - مناسبت های مذهبی - مدیر خانم رشیدی

حضرت مهدی (عج) (۳)

 

مختصری از زندگانی حضرت مهدی (ع)

حضرت "حجة بن الحسن عسکری، امام زمان (عج)" در نیمه ی شعبان سال "۲۵۵ (ه.ق)" در شهر سامراء متولد شد. نام او ح م د" و کنیه اش "ابولقاسم" است. از جمله القاب ایشان می توان به "حجت، قائم، خلف صالح، صاحب الزمان، بقیة الله، مهدی" و ... اشاره کرد که مشهورترین آن ها همان "مهدی" یعنی هدایت شده می باشد. پدرش پیشوای یازدهم شیعیان حضرت امام "حسن عسکری (ع)" و مادرش بانوی گرامی اسلام "نرجس خاتون" بود که با نام "ریحانه و سوسن" نیز شناخته می شد.

یکی از کسانی که در هنگام تولد ایشان حضور داشته و جریان را مفصلا شرح داده اند "حکیمه خاتون" دختر امام "محمد تقی (ع)" و عمه امام "حسن عسکری (ع)" می باشد که ما این ماجرا را با اندکی تلخیص و ویرایش ذکر می نماییم. "حکیمه خاتون" می گوید: روزی در "نیمه شعبان" سال "۲۵۵ (ه.ق)" به خانه امام "حسن عسکری (ع)" مشرف شدم. شبانگاه بود که خواستم به منزل خود برگردم ولی امام (ع) فرمودند: عمه جان امشب در خانه ما بمان زیرا ولی خدا و جانشین من در این شب متولد خواهد شد. پرسیدم از کدام کنیزانت؟ فرمود از "سوسن". من هر چه در "سوسن" جست و جو کردم آثاری از حمل ندیدم. بعد از افطار و ادای نماز با "سوسن" در یک اطاق خوابیدیم ولی طولی نکشید که از خواب بیدار شدم مشغول نماز شب گردیدم "سوسن" نیز از خواب بیدار شد و با من نماز شب خواند. نزدیک سپیده دم بود که هنوز از وضع حمل "سوسن" خبری نشد. داشتم در صحت وعده امام "حسن عسکری (ع)" تردید می نمودم که ناگاه از اطاقش فرمود: عمه جان! شک نکن که وقت تولد فرزندم نزدیک است. کم کم احوال "سوسن" متغیر شد طوری که فرمود: احساس ناراحتی شدیدی در خود می کنم. من هم مقدمات وضع حمل را آماده کردم و خودم قابلگی او را برعهده گرفتم. طولی نکشید که ولی خدا حضرت صاحب عصر (عج) پاک و پاکیزه متولد شد. در همان حال امام "حسن عسکری (ع)" از من خواست تا فرزندش را به پیش او ببرم وقتی کودک را به نزد ایشان بردم او حضرت را در بغل گرفت و دهان مبارکش را بر چشمان آن کودک نهاد که بلافاصله دیدگانشان باز شد سپس دهانش را بر دهان و گوش آن نوزاد گذاشت و دست بر سرش مالید. پس از آن بود که کودک به سخن آمد و به تلاوت قرآن مشغول شد. دوباره کودک را به من داد و فرمود: به نزد مادرش ببر! کودک را نزد مادرش بردم و به منزل بازگشتم. در روز سوم به خانه امام "حسن عسکری (ع)" مشرف شدم و به قصد دیدار نوزاد به حجره "سوسن" رفتم اما کودک را ندیدم. بعد به خدمت امام "حسن عسکری (ع)" رسیدم که ایشان فرمود: عمه جان! فرزندم در پناه خدا غایب شده است هنگامی که من از دنیا رفتم و دیدی شیعیانم اختلافی دارند جریان ولادت فرزندم را به ایشان بگو ولی این قضیه باید مخفی بماند. زیرا فرزندم غایب خواهد شد.

حضرت "مهدی (عج)" دو دوره غیبت دارند که یکی کوتاه مدت (غیبت صغری) و دیگری بلند مدت (غیبت کبری( است. اولی یا همان صغری از سال "۲۶٠ (ه.ق)" تا "۳۲۹ (ه.ق)" یعنی به مدت "۶۹" سال ادامه یافت و دومی که غیبت کبری نامیده می شود از پایان دوره نخست آغاز گردیده و تا هنگام ظهور و قیام آن حضرت به طول می انجامد.

-----------------------------------------------------------------

"ندای آسمانی" از نشانه های حتمی ظهور امام عصر (عج)

امام عصر (عج)٬ بعد از صحیه و ندای آسمانی در شب جمعه٬ شب قدر و ۲۳ ماه مبارک رمضان "ظهور" می‌ فرمایند و بعد از حدود "سه ماه و نیم" و در روز شنبه٬ عاشورای (دهم) ماه محرم در مکه مکرمه و از کنار کعبه٬ مابین رکن و مقام (رکن یمانی و مقام اسماعیل) "قیام" می کنند و پرچم و رایۀ خویش را برای آغاز حکومت جهانی٬ علنی می نمایند. بنابراین بین ظهور و قیام امام عصر (عج) در حدود سه ماه و نیم فاصله ی زمانی وجود دارد. در هنگام "قیام" از کنار کعبه تعداد ۳١۳ نفر از یاران ایشان در کنار وی خواهند بود، اما بعد از قیام، حضرت حجت (عج) منتظر می‌ مانند تا تعداد اصحاب شان به عدد ١٠ هزار نفر برسد و سپس "خروج" خویش را از مکه به سمت مدینه و کوفه برای اقامه ی حکومت جهانی اسلامی و فتح جهان آغاز میفرمایند.

و اما در این میان می توان از پنج نشانه حتمی ظهور یعنی یمانی، سفیانی، ندای آسمانی، قتل نفس زکیه و خسف بیداء نام برد. اهمیت این پنج نشانه‌، هم از تعدد روایات مربوط به آن‌ها و هم از جداسازی و بیان این نشانه‌ها به شکل مستقل قابل رؤیت است.

صدوق در کتاب کمال الدین، با سلسه اسنادش از امام صادق (ع) در حدیث معتبر نقل کرده است:"قَبْلَ قِیامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ الْیمَانِی وَ السُّفْیانِی وَ الصَّیحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّکِیةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَیدَاء". "پیش از قیام قائم پنج نشانه حتمی است: یمانی، سفیانی، صحیه آسمانی، شهادت نفس زکیه و خسف بیداء."

و نیز مرحوم کلینی در کتاب الکافی، در حدیث معتبر، از امام صادق (ع) نقل کرده است: "خَمسُ عَلاماتٍ قَبلَ قِیامِ القائمِ الصَّیحَةُ وَ السَّفیانِیُّ وَ الخَسفُ وَ قَتلُ النَّفسِ الزَّکیَّة وَ الیَمانِیُّ ِ." "پیش از قیام قائم پنج علامت وجود خواهد داشت: ندای آسمانی، سفیانی، خسف و فرو رفتن (لشکر سفیانی) در زمین (بیداء)، شهادت نفس زکیه و یمانی."

این دو حدیث معتبر و احادیث‌ مشابه دیگر، دلالت بر این دارد که ظهور امام مهدی (ع)، متوقف بر نشانه‌های حتمی است که باید به وقوع بپیوندد. بر طبق روایت، "ندای آسمانی" برای اثبات انتخاب و گسیل شدن امام مهدی (عج) از طرف خداوند متعال، "خروج سفیانی" به عنوان دشمن اصلی امام (جنگ میان حق و باطل)، "خروج یمانی" به ضرورت وجود قوا و لشکر جبهه حق و نصرت در ظهور امام مهدی (عج) و "شهادت نفس زکیه" به طغیان حکومت و نظام ناصبی و دشمن اهل بیت در کشور حجاز (عربستان) اشاره میکند. هم چنین "خسف بیداء" و "فرو رفتن لشکر سفیانی" در زمین ِ منطقه بیداء ما بین مکه و مدینه، نشان گر صحت پیش گویی و صدق خبر پیامبر (ص) است و بیان کننده ی آن که حکومت جهانی امام مهدی (عج)، ادامه حکومت رسول الله (ص) و اتمام رسالت پیغمبر اسلام (ص)، میباشد.

ندای آسمانی، آغاز ظهور امام عصر (عچ)

از میان نشانه‌های حتمی ظهور، "ندا یا صیحه آسمانی" جایگاه ویژه‌ای دارد زیرا ده‌ها حدیث درباره آن به ما رسیده که صحت آن را به اطلاع می رساند به ویژه آیه ی چهارم از سوره ی شعراء که بر طبق روایت‌های تفسیری٬ بر آن دلالت دارد. این نشانه٬ در توقیع آخر امام عصر (عج) برای نایب چهارم٬ "علی بن محمد سمری" مطرح شده که ظهور حضرت مهدی (عج) را منوط به "خروج سفیانی" و "صیحه آسمانی" معرفی کرده است. علاوه بر آن٬ "صیحه ی آسمانی" از نشانه‌های حتمی قیام حضرت مهدی (عج) به شمار میآید. با این ندا٬ نام، نسب و برحق بودن حضرت مهدی (عج) و پیروانش بر جهانیان اعلان می شود و مردم از زمان ظهور آگاه میگردند. "ندای آسمانی" برای مؤمنان رحمت و برای کافران نشانه عذاب است و از آن پس نام حضرت (عج) بر سر زبان‌ها می‌ افتد. قیام امام مهدی (عج)٬ انقلابی جهانی ست پس شناسایی او نیز باید جهانی باشد تا حجت بر همگان تمام شود و مردم نگویند که راه و مسیر حق را نشناختیم. ندای آسمانی با اعلان نام و نسب حضرت مهدی (عج) و بیان حقانیت او برای جهانیان٬ بشارت به آمدن وی را میدهد و با این معیار که مدعیان دروغین از آوردن آن عاجزند٬ آن حضرت به همگان معرفی می‌ شود.

"عبدلله بن ابی یعفور" از امام جعفر صادق (ع) میپرسد: مراد از "صوت" چیست؟ آیا مراد٬ همان ندا دهنده است؟ امام فرمود: "نعم و به یعرف صاحب هذا الامر." "بله و به وسیله آن٬ صاحب این امر شناخته می‌ شود."

در روایتی از امام رضا (ع) چنین نقل شده است: "ان القائم ینادی باسمه لیلۀ ثلاث و عشرین من شهر رمضان و یقوم یوم عاشورا." "قائم در شب ۲٣ ماه رمضان به نامش ندا داده می شود و در روز عاشورا قیام می‌ کنند."

هم چنین در کتاب التشریف بالمنن "سید ابن طاووس" به نقل از منابع اهل سنت٬ مضمون حدیث فوق٬ تأکید شده است: "إِذَا نَادَى مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ أَنَّ الْحَقَّ فِی آلِ مُحَمَّدٍ، فَعِنْدَ ذَلِکَ یَظْهَرُ الْمَهْدِی ... ." "هنگامی‌ که ندا دهنده (جبرئیل) از آسمان ندا سر داد که حق با محمد و آل محمد است، در این هنگام، حضرت مهدی ظهور می‌ فرمایند ... ."

در روایتی از "ابوبصیر" از امام جعفر صادق (ع) نیز نقل شده است: یخرج القائم مما یسمع و هی صیحة جبرئیل علیه السلام." "وقتی ندای آسمانی شنیده میشود٬ قائم ظهور می‌ فرمایند و آن٬ صدای جبرئیل امین است."

آن زمان که صیحه ی آسمانی به صدا درآمد تمام اهل زمین، آن را میشنوند. این مطلب در احادیث اهل‌ بیت (ع) با تعابیر‌ی از جمله شنیدن اهل مشرق و مغرب، شنیدن تمام اهل زمین، شنیدن تمامی جانداران و عام بودن ندای آسمانی، مطرح شده است. ویژگی دیگر ندا برای مخاطبان، شنیدن هر قوم و گروه به زبان خودشان است؛ سه حدیث که از جهت سند، معتبر هستند با عبارت‌های: "یسمعه کل قوم بألسنتهم"؛ "حتی یسمعه کل قوم بلسانهم"؛ "عام یسمع کل قوم بلسانهم" به بیان این مطلب می‌ پردازند. خصوصیت دیگر ندای آسمانی، یکنواختی آن برای شنوندگان می باشد و دوری یا نزدیکی، معنایی ندارد. روایت معتبری از امام علی بن موسی الرضا (ع) به این موضوع اشاره دارد: "قد نودوا نداء یسمع من بُعد کما یسمع من قرب." "به تحقیق ندایی داده می‌ شوند که از دور شنیده میشود؛ همانطور که از نزدیک شنیده می‌ شود."

بعد از آن که ندای آسمانی٬ همگانی گشت، هر کس آن را با زبان خود میشنود تا بتواند حضرت مهدی (عج) را با نام و نسب شان بشناسد. از این هنگام به بعد است که دیگر٬ جایی برای عذر و بهانه باقی نمیماند که "اگر ما واقعا می‌ دانستیم او حجت خداوند است٬ از او پیروی میکردیم". "مفضل بن عمر" از امام جعفر صادق (ع) روایت می‌ کند که فرمود: "... و ینادی باسمه و کنیته و نسبه و یکثر ذلک علی افواه المحقین و المبطلین و الموافقین و المخالفین لتلزمهم الحجة بمعرفتهم به ..." "به اسم و کنیه و نسب حضرت ندا داده می‌ شود و این مطلب٬ دهان به دهان بین اهل حق و باطل و موافقان و مخالفان می‌ چرخد تا حجت را بر آنان در شناختن او تمام کند."

پیروان حق و حقیقت با شنیدن ندای آسمانی٬ نشاط و شادابی خاصی مییابند چراکه آگاه می‌ شوند که مولای شان بعد از قرن‌ها انتظار میآید و در پرتو آن٬ حق و عدالت٬ همه جا را نورانی خواهد کرد؛ "حسن بن محبوب" از امام رضا (ع) روایت می‌کند که فرمودند: "... کَمْ مِنْ حَرَّى مُؤْمِنَةٍ وَ کَمْ مِنْ مُؤْمِنٍ مُتَأَسِّفٍ حَرَّانَ حَزِینٍ عِنْدَ فِقْدَانِ الْمَاءِ الْمَعِینِ کَأَنِّی بِهِمْ آیِسٌ مَا کَانُوا قَدْ نُودُوا نِدَاءً یَسْمَعُ مَنْ بَعُدَ کَمَا یَسْمَعُ مَنْ قَرُبَ یَکُونُ رَحْمَةً عَلَى الْمُؤْمِنِینَ وَ عَذَاباً عَلَى الْکَافِرِینَ." "... هنگام فقدان ماء معین، بسیاری از مردان و زنان مؤمن، دل سوخته و متأسف و اندوه ناکاند؛ گویا آنان را در ناامید ترین حالاتشان میبینم که ندا را میشنوند؛ ندایی که از دور، مانند شنیده شدن از نزدیک شنیده میشود و آن رحمتی برای مؤمنان و عذابی برای کافران است."

یکی از مباحث مهم درباره ی ندای آسمانی، زمان وقوع آن است. این مطلب از چند حیث قابل بررسی است: ۱) زمان آن در احادیثی، ماه مبارک رمضان معرفی شده که با عبارت‌های صیحة فی شهر رمضان، یکون الصوت فی شهر رمضان، شهرالله تعالی و فیه ینادی باسم صاحبکم و اسم ابیه و غیره آمده است. میان این روایات، شش حدیث، زمان ندای آسمانی را شب بیست و سوم ماه رمضان معرفی میکنند و از میان آن‌ها سه حدیث، بر شب جمعه بودن آن دلالت دارد. ۲) نکته ی دیگر، شب یا روز بودن زمان صیحه می باشد زیرا در کنار روایاتی که زمان وقوع آن را در ماه رمضان و در شب معرفی میکرد، روایاتی وجود داشت که وقوع ندا را اول روز معرفی می‌ کنند. این احادیث با عبارت‌های ینادی مناد من السماء فی اول النهار و غیره قابل مشاهده اند. برای این دو دسته از احادیث، فرض‌هایی قابل طرح است. از جمله: الف) احتمال دارد مراد از شب در لیلة ثلاث و عشرین و لیلة جمعة هنگام طلوع فجر باشد؛ زیرا موقع طلوع فجر، قدر مشترک میان شب و روز به حساب میآید. در فضیلت نماز صبح، هنگام طلوع فجر، چندین روایت نقل شده است و دلیل این فضیلت را حضور ملائکه شب و ملائکه روز مطرح میکنند. بنابراین اگر ندای آسمانی، هنگام طلوع فجر اعلان شود، هم اطلاق "شب بیست و سوم" بر آن صحیح است و هم اطلاق "روز"؛ به ویژه اینکه، احادیث دلالت کننده بر واقع شدن صیحه ی آسمانی در روز، همگی قید اول النهار را دارند و اول روز، هنگام طلوع فجراست. ب) فرض دیگر این است که، اختلاف زمان ندای آسمانی، به حساب مکان‌ها است؛ یعنی به دلیل اختلاف افق ها. البته این صیحه یکی است و یکبار اعلان می‌ شود؛ ولی یک جا، اول شب بیست و سوم است و یک جا، آخر شب و جای دیگر، اول روز بیست و سوم؛ لذا اختلاف مطرح شده در احادیث، به این دلیل است.

-----------------------------------------------------------------

تطبیق نشانه های حتمی ظهور، قبل از ندای آسمانی، مردود است.

به طور کلی، در عصر غیبت، راه بر تطبیق یقینی نشانه‌های حتمی ظهور، بسته است تا زمانی که "ندای آسمانی" در ماه رمضان، به عنوان علامتی معجزه آسا و غیر قابل جعل، شنیده شود ولی بعد از "صیحه" در ماه مبارک رمضان و پایان یافتن عصر غیبت، آنگاه راه بر شناخت، تطبیق یقینی و تشخیص نشانه‌های حتمی ظهور از جمله یمانی و سفیانی، باز خواهد شد.

از امام صـادق (ع)، چنین نقل شده است: "یشْمَلُ النَّاسَ مَوْتٌ وَ قَتْلٌ حَتَّى یلْجَأَ النَّاسُ عِنْدَ ذَلِکَ إِلَى الْحَرَمِ، فَینَادِی مُنَادٍ صَادِقٌ‌ مـِنْ‌ شـِدَّةِ الْقِتَالِ فِیمَ الْقَتْلُ وَ الْقِتَالُ؟ صَاحِبُکُمْ فـُلَانٌ." "مردم را مرگ و کشتارى فرا گیرد تا آنجا که ایشان در آن حال به حرم پناه جویند. پس ندا کننده‏اى‌ راستگو (ندای آسمانی جبرئیل)‌، از‌ شدّت کشتار ندا سر دهد که: کشت‌ و کشتار‌ براى‌ چیست؟ صـاحب شـما فلانى است."

"لَا یـکُونُ هـَذَا الْأَمْرُ الَّذِی تَمُدُّونَ أَعْینَکُمْ‌ إِلَیهِ‌ حـَتَّى‌ یـنَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ: أَلَا إِنَّ فُلَاناً صَاحِبُ‌ الْأَمْرِ‌ فَعَلَامَ الْقِتَالُ." "این کارى که شما گردن‌های تان را بـه جانبش مىکشید، نخواهد شد تـا ایـنکه‌ نـداکننده‌‏اى‌ از‌ آسمان آواز دهد: بدانید که فلانى صاحب امر است؛ پس‌ جنگ بر سر چیست؟"

طبق این روایت، هر چند فراگیر شدن مرگ پیش از ظهور، امری عادی و غیر معجزهگونه و البته قابل مشابهسازی به نظر می آید، اما‌ آن‌ مرگ و کشتاری که به دنبال آن، ندای آسمانی ِ معجزهآسایی به گوش برسد‌، دیگر قابلیت مشابه‌ سازی، نخواهد داشت. بنابراین، تطبیق قطعی و یقینی علامت های حتمی ظهور، قبل از آغاز نشانه‌های حتمی هم چون ندای آسمانی و خسف بیداء، حرام است. شاید به همین دلیل باشد که پیشوایان معصوم (ع) برای شناسایی امام مهدی (عج) تنها بر صیحه آسمانی که نشانهای منحصر بهفرد و غـیر قابل جعل می باشد، تأکید کرده‌اند.

امام باقر (ع) در حدیثی فرموده‌اند: "... ما اشکل علیکم فلم یشکل علیکم عهد نبی‌الله و رایته و سلاحه و النفس الزکیة من ولد الحسین فان اشکل علیکم هذا فلا یشکل علیکم الصوت من السماء باسمه و امره. ..." "... اگر امر بر شما مشتبه شود، عهد پیامبر خدا (ص)، پرچم و سلاح او و نفس زکیه که از فرزندان امام حسین (ع) می باشد، بر شما مشتبه نمیشود (امری که برای شناخت امام مهدی تان (عج) کافی است) و اگر این ها نیز برای تان مشتبه شد، ندای آسمانی که به اسم و امر قائم و مهدی موعود (عج) ندا می‌ دهد، برای تان مشتبه نخواهد شد... "

و نیز در کتاب الغیبۀ نعمانی نقل شده است: "... فَإِنْ أَشْکَلَ هَذَا کُلُّهُ عَلَیْهِمْ فَإِنَّ الصَّوْتَ مِنَ السَّمَاءِ لَا یُشْکِلُ عَلَیْهِمْ إِذَا نُودِیَ بِاسْمِهِ وَ اسْمِ أَبِیهِ وَ أُمِّهِ." "... اگر امر در تشخیص زمان ظهور امام عصر (عج)، بر شما خیلی دشوار شد، همانا ندای آسمانی بر شما مشتبه نخواهد شد که به نام ایشان و نام پدرش و مادر وی، ندایی سر داده خواهد شد."

پس هر چند در بین‌ تمام‌ نشانه‌های حتمی ظهور‌، دو علامت "یمانی" و "سفیانی" معجزه‌ گونه‌ نیستند‌، اما‌ به دلیل پیوند و ارتباط خاصی که با "صیحه آسمانی" دارند، مصادیق واقعی آن ها در زمان خویش و با شروع وقوع ندای آسمانی، قابل شناسایی است. بنابراین، هر کسی و هر مصداقی قبل از ندای آسمانی، ادعای یمانی و یا سفیانی بودن داشته باشد، صحیح نیست و باید آن را مردود دانست و شخص مدعی را دروغگو و کذاب، معرفی کرد.

ذکر این نکته ضروری ست که بین "ظهور" و "قیام" حضرت (عج)٬ از نظر علمی تفاوت وجود دارد. البته در روایات بین واژه‌های "ظهور"٬ "قیام" و "خروج" اختلاف چندانی نیست و این کلمات بسیار٬ به جای هم٬ استفاده شده‌اند. لیکن٬ با دقت بیش تر در احادیث٬ میشود به تفاوت این واژه‌ها٬ پی برد. اولاً، امام عصر (عج)٬ بعد از "صحیه آسمانی" در شب جمعه٬ شب قدر و ۲۳ ماه مبارک رمضان٬ "ظهور" میفرمایند و بعد از حدود "سه ماه و نیم" و در روز شنبه٬ عاشورای (دهم) ماه محرم٬ در مکه مکرمه و از کنار کعبه٬ مابین رکن و مقام (رکن یمانی و مقام اسماعیل)٬ "قیام" می نمایند و پرچم و رایۀ خویش را برای آغاز حکومت جهانی٬ علنی می کنند. آن چه مشخص است بین ظهور و قیام امام عصر (عج)٬ فاصله زمانی وجود دارد. دوماً، در "قیام ِ" حضرت از کنار خانه خدا، تعداد ۳١۳ نفر از یاران ایشان٬ با وی خواهند بود اما بعد از آن و اعلام آغاز "خروج" برای اقامه حکومت جهانی اسلامی٬ ایشان منتظر میمانند تا شمار ِ یاران و حلقه دوم اصحاب به ١٠ هزار نفر برسد و آن گاه "خروج ِ" خویش از مکه برای فتح جهان را آغاز میفرمایند. بنابراین٬ "ظهور" در ماه رمضان با صیحه آسمانی اتفاق می‌افتد و "قیام" در ماه محرم و روز عاشورا در کنار کعبه به همراه ۳١۳ نفر از اصحاب خاص٬ شروع می‌ شود و "خروج" حرکت امام از مکه به سمت مدینه و کوفه بعد از جمع شدن ١٠ هزار نفر از یاران٬ رخ می‌ دهد.

در روایتی از امام رضا (ع)٬ چنین نقل شده است: "ان القائم ینادی باسمه لیلۀ ثلاث و عشرین من شهر رمضان و یقوم یوم عاشورا." "قائم (عج) در شب ۲۳ ماه رمضان به نامش، ندا داده میشود و در روز عاشورا قیام میکنند."

هم چنین در کتاب التشریف بالمنن سید ابن طاووس به نقل از منابع اهل سنت، از امام علی (ع)، مضمون حدیث فوق، تأکید شده است: "إِذَا نَادَى مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ أَنَّ الْحَقَّ فِی آلِ مُحَمَّدٍ، فَعِنْدَ ذَلِکَ یَظْهَرُ الْمَهْدِی. ..." "هنگامی‌ که ندا دهنده (جبرئیل) از آسمان، ندا سر داد که حق با محمد و آل محمد است، در این هنگام، حضرت مهدی ظهور می‌ فرمایند ..."  .

در روایتی از ابوبصیر از امام جعفر صادق (ع) نیز نقل شده است: "ویخرج القائم مما یسمع وهی صیحة جبرئیل علیه السلام." "وقتی ندای آسمانی شنیده می شود، قائم ظهور می‌ فرمایند و آن، صدای جبرئیل امین است."

هم چنین بر طبق حدیث توقیع شریف به آخرین نائب حضرت در عصر غیبت صغری، کاملاً تأیید می‌ گردد، چرا که بر اساس آخرین توقیع شریف امام عصر (عج) به نائب چهارم خویش، علی بن محمد السمری، عصرغیبت کبری، بعد از خروج سفیانی و ندای آسمانی، پایان میپذیرد. شیخ طوسی در کتاب الغیبۀ، چنین نقل میفرمایند: "... مَنْ یَدَّعِی الْمُشَاهَدَةَ [أَلَا فَمَنِ ادَّعَى الْمُشَاهَدَةَ[ قَبْلَ خُرُوجِ السُّفْیَانِیِّ وَ الصَّیْحَةِ فَهُوَ کَذَّابٌ مُفْتَر. ..." "... هر کسی، قبل از خروج سفیانی و ندای آسمانی، ادعای ارتباط و نیابت خاص، داشته باشد، دروغگو، کذاب و افترا زننده است... ."

و امام مهدی (عج)، بعد از صیحه آسمانی و در فاصله بین ظهور و قیام، اندک فعالیت نیمه علنی دارند. در حدیثی از امام سجاد (ع)، بر این موضوع، اشاره شده است: "... فَإِذَا ظَهَرَ السُّفْیَانِیُّ اخْتَفَى الْمَهْدِیُّ ثُمَّ یَخْرُجُ بَعْدَ ذَلِکَ." "... هنگامیکه سفیانی در ماه رجب خروج کرد، حضرت مهدی (عج) مخفی خواهند شد و سپس در ماه محرم، خروج و قیام خواهند فرمود."

و نیز از امام باقر (ع) در ضمن روایت معتبری نقل شده است: "... وَ یَبْعَثُ السُّفْیَانِیُّ بَعْثاً إِلَى الْمَدِینَةِ فَیَنْفَرُ الْمَهْدِیُّ مِنْهَا إِلَى مَکَّةَ فَیَبْلُغُ أَمِیرَ جَیْشِ السُّفْیَانِیِّ أَنَّ الْمَهْدِیَّ قَدْ خَرَجَ إِلَى مَکَّةَ فَیَبْعَثُ جَیْشاً عَلَى أَثَرِهِ فَلَا یُدْرِکُهُ حَتَّى یَدْخُلَ مَکَّةَ خائِفاً یَتَرَقَّبُ عَلَى سُنَّةِ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ... ." "... و سفیانی سپاهی را به سوی مدینه می‌ فرستد و امام مهدی (ع) از مدینه به مکه پناه می ‌‌برد، به فرمانده سپاه سفیانی خبر می‌ رسد که حضرت به مکه رفته است. پس سپاه را به دنبال امام مهدی (عج) می‌ فرستد اما به ایشان دست نمییابند تا این که قائم (عج) طبق سنت حضرت موسی نگران و مضطرب وارد مکه میگردند ...".

بنابراین، این گونه روایات، نشان می‌ دهند که حضرت مهدی (عج) بعد از ندای آسمانی و ماه رمضان، فعالیت‌های محدودی و نیمه علنی دارند و به همین خاطر است، که لشکر سفیانی بعد از اطلاع از مکان ایشان و فعالیت‌های نیمه علنی وی، به قصد دست گیری و پایان دادن به حکومت حق، به سمت مدینه، گسیل می‌ شوند. و طبیعتاً، در این مدت حدود چهار ماهه و فاصله بین ظهور و قیام، شیعیان، از طریق افرادی چون، یمانی و نفس زکیه به عنوان سفیران امام عصر (عج) با ایشان، در ارتباط خواهند بود. زیرا در روایات به فعالیت و دعوت یاران حضرت هم چون نفس زکیه، در قبل از قیام امام در ماه محرم، تصریح شده است که پیام امام عصر (عج) را به جهانیان و شیعیان، میرسانند.

از جمله، در حدیثی، به انتقال پیام نفس زکیه در ماه ذی الحجۀ و شهادت وی هنگام قرائت پیام امام عصر در مکه و کنار خانه خدا (کعبه)، تصریح شده است: "... فیدعو رجلاً من اصحابه فیقول له: امض الی اهل مکة فقل: یا اهل مکة انا رسول فلان الیکم و هو یقول لکم: انا اهل بیت الرحمة و معدن الرسالة و الخلافة... فاذا تکلم هذا الفتی بهذا الکلام اتوا الیه فذبحوه بین الرکن و المقام و هی النفس الزکیة ... ." "... امام مهدی، مردی از یارانش را فرا می‌ خواند و می‌ فرماید: به سوی اهل مکه برو و به آنان بگو: «ای مردم مکه! من فرستاده فلان هستم و پیام او چنین است: "ما خاندان رحمت و جایگاه رسالت و خلافت هستیم ..." وقتی سخن این جوان تمام میشود، به او هجوم می‌آورند و او را در میان رکن و مقام سر می‌ برند؛ و او همان نفس زکیه است.

بنابراین، از این دسته احادیث، استنباط می‌ شود که بعد از صیحه آسمانی و خروج سفیانی، امام عصر، مثل دوران غیبت صغری، نواب خاصی خواهند داشت که به عنوان نماینده به مکه می‌ فرستند تا پیام امام زمان (عج) را برسانند. آن گاه بعد از ظهور و در حدود سه ماه و نیم بعد، قیام امام عصر در روز شنبه و دهم ماه محرم (عاشورا)، اتفاق می‌افتد: "... یقُومُ القائم فِییوْمِ عَاشُورَاءَ وَ هُوَ الْیوْمُ الَّذِی قُتِلَ فِیهِ الْحُسَینُ بْنُ عَلِی علیه‌السلام، لَکَأَنِّی بِهِ فِی‏یوْمِ‏ السَّبْتِالْعَاشِرِ مِنَ‏ الْمُحَرَّمِ‏ قَائِماً بَینَ‏ الرُّکْنِ‏ وَ الْمَقَام‏ ... ." "... قائم (ع) در روز عاشورا که روز شهادت سید الشهدا (ع) است، قیام مى‌کنند. گویا در آن شنبه‏‌اى که عاشورا در آن واقع شود، او را میبینم. در حالى‏که بین رکن و مقام ایستاده است... ."

-----------------------------------------------------------------